شیوه نامه کانون یاریگران زرندگی
- مقدمه :
برنامه کانون یاریگران زندگی ، به عنوان یکی از برنامه های ذیل کلان برنامه « یاریگران زندگی» با هدف ظرفیت سازی برای جلب مشارکت همسالان در پیشگیری اولیه از اعتیاد و رفتارهای پرخطر ، طراحی و تدوین شده است.
در این برنامه ، کوشش بر این است با تشکیل و شبکه سازی همیاری های دانش آموزان و ذینفعان مدرسه و محله ، همچنین با توانمندسازی ایشان در زمینه پیشگیری اولیه از اعتیاد و رفتارهای پرخطر ، زمینه ای فراهم شود که دانش آموزان ، به همراه والدین ، مدرسه و ذینفعان محلی ، تمامی فرایند شناسایی رفتارهای پرخطر دانش آموزان تا تدوین راهکارهای پیشگیرانه ، طراحی ، حمایت جویی ، اجرا و مستندسازی پروژه های کوچک مدرسه ای را خود برنامه ریزی و مدیریت نمایند.
برهمین اساس ، در راستای اجرای فعالیت"کانون یاریگران زندگی" ، این دستورالعمل ، با توجه به درس های آموخته شده ، همچنین با رعایت و ملاحظه مقتضیات و شرایط خاص مدارس در دوره کرونا ، طراحی و اجرا می گردد.
در این دستورالعمل ، چارچوب اجرای برنامه و برخی از تغییرات آن ، شرح داده شده است.
- بخش اول : چارچوب
- اهداف اختصاصی «کانون یاریگران زندگی» در سال تحصیلی 1400-1399
- ارتقاء کیفیت برنامه « کانون یاریگران زندگی»
- هویت بخشی و شبکه سازی « کانون یاریگران زندگی»
- حمایت جویی ، اجرا و مستندسازی پروژه های کوچک « کانون یاریگران زندگی»
- سیاست های اجرایی «کانون یاریگران زندگی » در سال تحصیلی 1400-1399
- توجه به خانواده به عنوان ظرفیت ارزشمند برای تشکیل « کانون یاریگران زندگی»
- بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی و بویژه شبکه «شاد» در تشکیل « کانون یاریگران زندگی»
- متناسب سازی اجرای برنامه با مقتضیات و شرایط بهداشتی مدیریت بیماری کرونا
- بخش دوم : فرایند
- مرحله شماره یک : ظرفیت سازی :
مرحله ظرفیت سازی ، اولین مرحله از فرایند فنی و اجرایی « کانون یاریگران زندگی» است که خود شامل
سه بخش آموزش ، تشکیل کانون ، هویت بخشی و شبکه سازی کانون ها است.
- آموزش
بخش آموزش های ظرفیت سازی «کانون یاریگران زندگی» ، به این شرح اجرا می شود:
- آموزش مجریان و تسهیلگران :این آموزش ها ، از طریق مدرسان آموزش دیده
همچنین با استفاده از راهنمای فنی «کانون یاریگران زندگی» ، انجام می شود. - توانمندسازی دانش آموزان :توانمندسازی دانش آموزان ، از طریق تسهیلگران و مربیان آموزش دیده هر مدرسه صورت می گیرد. این آموزش ها برای اعضاء هیات مرکزی « کانون » و نیز اعضاء آن صورت می گیرد.
- توانمندسازی والدین و کارکنان :این آموزش ها ، از طریق تسهیلگران و مربیان آموزش دیده ،
برای اعضاء هیات مرکزی « کانون » و نیز اعضاء آن صورت می گیرد.
- تشکیل کانون
تشکیل کانون در دو بخش صورت می گیرد.
- (الف) دعوت دوباره از اعضاء هیات مرکزی کانون های تشکیل شده
- (ب) تشکیل کانون های جدید
- هویت بخشی و شبکه سازی
اقدامات این بخش ، عبارتند از :
- هویت بخشی : اقدامات مربوط به این بخش عبارتند از : تهیه اقلام تبلیغی و هویتی مربوط به پوشش اعضاء کانون یاریگران زندگی ( شامل کلاه و حمایل ) ، کارت عضویت ، ثبت مشخصات در سامانه اختصاصی
« کانون یاریگران زندگی» و نیز ربات « کانون یاریگران زندگی» - شبکه سازی : اقدامات مربوط به این بخش ، عبارتند از : راه اندازی وب سایت اختصاصی کانون در هر منطقه و نیز راه اندازی کانال « کانون یاریگران زندگی » هر مدرسه . علاوه بر این با عضویت در ربات « کانون یاریگران زندگی» ، زیرساخت تعامل و شبکه یکپارچه « کانون یاریگران زندگی» ، فراهم می شود.
- مرحله شماره دو : فعالیت های رشد مدار :
منظور از فعالیت های رشد مدار ، آن دسته از فعالیت هایی هستند که از طریق آموزش و فرهنگ سازی ،
موجب رشد مهارت های خودمراقبتی در بین دانش آموزان ، والدین ، کارکنان و نیز سطح مدرسه می شود.
- آموزش
- آموزش دانش آموزان :این آموزش ها ، به این شرح ، انجام می شود. (1) در ادغام با دوره های توانمندسازی دانش آموزان – در صورتی که مدرسه آن کانون ، تحت پوشش این آموزش ها باشد. (2) از طریق اعضاء آموزش دیده کانون و یا همتایان آموزش دیده در مدرسه (3) از طریق ربات « کانون یاریگران زندگی»
در شبکه « شاد » - آموزش والدین و کارکنان : این آموزش ها ، به این شرح ، انجام می شود. (1) در ادغام با دوره های توانمندسازی والدین و کارکنان – در صورتی که مدرسه آن کانون ، تحت پوشش این آموزش ها باشد.
(2) از طریق اعضاء آموزش دیده کانون و یا همتایان آموزش دیده در مدرسه (3) از طریق ربات
« کانون یاریگران زندگی» در شبکه « شاد »
- تبصره : سرفصل های آموزشی ، همان سرفصل های دوره های توانمندسازی رشد مدار است.
- ترویج
اقدامات مربوط به فرایند ترویج ، به این شرح است :
- توزیع بسته های محصولات فرهنگی و کمک آموزشی متمرکز « کانون یاریگران زندگی» در مدرسه
- تهیه و تولید بسته های فرهنگی توسط « کانون یاریگران زندگی» مدرسه
- برگزاری رویدادهای فرهنگی توسط « کانون یاریگران زندگی» در مدرسه
- مشاوره همتایان
مشاوره همتایان ، از طریق همتایان و همسالان آموزش دیده طرح « همیار مشاور » و مطابق دستورالعمل آن ، صورت می گیرد.
- مرحله شماره سه : فعالیت های جامعه محور :
این بخش از برنامه ، نقطه ثقل آن است. در این بخش ، کانون های یاریگران زندگی ، تمامی فرایند شناسایی
مخاطرات مدرسه تا تعیین راهکار ، طراحی پروژه ، حمایت جویی و اجرای آن را ، به اجرا می گذارند.
- تدوین نیمرخ چالش ها و فرصت های مدرسه
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
- برگزاری جلسات بحث گروهی درباره مخاطرات تهدید کننده دانش آموزان در مدرسه و محله
- تهیه پیش نویس فهرست مخاطرات
- ترسیم مخاطرات بر روی یک برگه کاغذ A4 یا A3 به نام « درخت مشکلات / آسیب ها »
- تدوین نیمرخ راهکارها و ایده ها
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
- برگزاری جلسات بحث گروهی درباره راهکارهای محافظت از خود و دانش آموزان در سطح مدرسه
- تهیه پیش نویس فهرست راهکارها
- ترسیم راهکارها بر روی یک برگه کاغذ A4 یا A3 به نام « درخت راهکار »
- طراحی پروژه کوچک (مهم)
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
- برگزاری جلسات بحث گروهی درباره بهترین راهکارهای پیشگیرانه برای مدرسه
- تهیه پیش نویس مختصر از ویژگی های 5 پروژه کوچک انتخابی کانون
- جمع بندی نهایی و انتخاب 1 و حداکثر دو پروژه کوچک مدرسه ای / محلی برای اجرا
- حمایت جویی پروژه کوچک
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
- برگزاری جلسه مشورتی اعضاء کانون ، مسئولان مدرسه و انجمن اولیاء و مربیان
- شناسایی منابع کمک و حمایت از پروژه کوچک کانون ، در سطح محله
- تهیه نامه درخواست حمایت به نهادهای محلی و پیگیری برای جذب آن
- اجرا و مستندسازی پروژه کوچک
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
- اجرای پروژه کوچک ، بصورت میدانی و مجازی
- مستندسازی و تهیه گزارش از پروژه کوچک
- برگزاری یک جشن کوچک مدرسه ای برای اختتامیه آن پروژه کوچک
ترویج |
هویت بخشی و شبکه سازی |
ظرفیت سازی |
اجرا و مستندسازی
|
پروژه نویسی
|
|
|
|
|
|
|
زمان بندی بخش دستاوردهای جامعه محور کانون یاریگران زندگی در مدارس کشور
|
|
ظرفیت سازی |
فعالیت های رشد مدار
|
شامل فرایند کامل نقشه برداری اجتماعی ، طراحی پروژه های ابتکاری کوچک ، حمایت جویی ، اجرا و مستندسازی پروژه ها |
مشاوره همتایان |
شبکه کانون یاریگران زندگی در مدارس کشور |
راهنمای اجرای برنامه « کانون یاریگران زندگی در مدارس کشور » |
دستاوردهای جامعه محور کانون یاریگران زندگی در مدارس کشور
|
|
زمان بندی بخش تشکیل و شبکه سازی کانون های یاریگران زندگی در مدارس
|
جذب کمک
|
|
|
|
حمایت جویی
|
طراحی راهکار
|
مساله شناسی
|
آموزش |
- بخش پنجم : توضیحات
با توجه به بازخوردهای دریافتی از اجرای فاز نخست برنامه « کانون یاریگران زندگی» ، بدینوسیله اصلاحات و تغییرات دستورالعمل شماره مورخ به این شرح ، اعلام می گردد.
- ارکان :
« کانون یاریگران زندگی »، در چهار سطح مدرسه، منطقه، استان و کشور فعالیت مینماید.
- ترکیب « کانون یاریگران زندگی » که زیر نظر مدیر مدرسه ، تشکیل می گردد ، شامل اعضاء ذیل میباشد که عبارتند از: مدیر مدرسه، 4 عضو از تشکلهای رسمی مدرسه، 1 نفر (از نماینده همیاران پیشگیری، سفیران سلامت و همیاران مشاور، رئیس شورای دانشآموزی)، 1 نفر نماینده معلمان و 1 نفر نماینده والدین دانش آموزان به انتخاب انجمن اولیاء و مربیان مدرسه ، 1 نفر مربی / مشاور
- هویت :
- اعضاء کانون در رویدادهای عمومی از کلاه و حمایل زرد رنگ با نوشته آبی و حاشیه باریک قرمز رنگ استفاده میکنند.
- سطح بندی وظایف :
- در این بخش ، عبارت « رصد و مداخله » به « رصد و مشاوره همتایان » ، تغییر می کند.
- بخش ششم : نظارت و ارزشیابی
نظارت و ارزشابی اجرای «کانون یاریگران زندگی» ، شامل محورهای زیر خواهد بود:
- پایش و کنترل پروژه :
این اقدام ، از طریق (1) مستندسازی فرایند اجرا (2) گزارش وضعیت در سامانه «کانون یاریگران زندگی»
(3) اعلام وضعیت در ربات «کانون یاریگران زندگی» ، صورت می گیرد.
- ۹۹/۰۸/۰۳